Strategie doelstellingen en kansen

De reizigerskilometers stegen verder met 4,5 procent en de medewerkerstevredenheid steeg naar een 7,6 in 2017. Het ziekteverzuim was ook in 2017 hoger dan onze doelstelling en blijft een punt van aandacht. Het jaar 2017 was het eerste jaar van de nieuwe railconcessie, waarin afspraken zijn gemaakt over een lagere exploitatiebijdrage. Dit heeft een positief effect op onze kostendekkingsgraad. De lagere exploitatiebijdrage, in combinatie met enkele tegenvallende kostenstijgingen, hebben wel een iets lager dan beoogd netto-resultaat tot gevolg.

Doelstellingen

De overwegend positieve resultaten zijn geen reden om de lat niet hoger te leggen. We hebben de volgende doelstellingen geformuleerd in ons bedrijfsplan:

Klanttevredenheid: een 8 realiseren in 2021
Medewerkerstevredenheid: 7,8 in 2021
Reizigerskilometers: 3,4% per jaar
Kostendekkingsgraad: 84% in 2021
Ziekteverzuimpercentage: 6%

Nieuwe pijlers

Met de komst van de nieuwe directeur zijn er, in aanvulling op de bestaande strategische doelen en aandachtspunten, drie pijlers benoemd: samenwerken, leiderschap en innovatie/investeren.

Uit het MTO (medewerkerstevredenheidsonderzoek) komt naar voren dat de samenwerking binnen de RET beter kan. Ook tijdens de eerste kennismaking met de RET merkte de nieuwe algemeen directeur dat hier kansen liggen. Alleen als we goed met elkaar samenwerken kunnen we de hoogste klantbeleving voor de reiziger behalen. Daarom wordt er op verschillende manieren geïnvesteerd in het verbeteren en intensiveren van samenwerking. De directie en de afdelingsmanagers beginnen hiermee in 2018.

Het directieteam is als eerste getraind in de nieuwe leiderschapsstijl die uitgaat van vertrouwen en ruimte geven aan medewerkers. De leiderschapsstijl heeft als uitgangspunt ‘secure based leadership’ (SBL). Er is nu een stuurgroep SBL waarvan de algemeen directeur voorzitter is. In 2018 gaan alle leidinggevenden hiermee aan de slag. Die methode gaat ervan uit dat mensen het beste kunnen laten zien als ze zich tegelijkertijd veilig en uitgedaagd voelen. Na de trainingen kiest elke leidinggevende een 'buddy', van wie je feedback krijgt en met wie je dilemma’s kunt bespreken. De afdelingsmanagers en alle leidinggevenden zullen hier in bijeenkomsten aandacht aan blijven geven. Zo verwachten we dat deze nieuwe leiderschapsstijl bij iedereen beklijft. Het resultaat van de nieuwe leiderschapsstijl moet door medewerkers herkend worden.

Om klaar voor de toekomst te zijn, moet de RET innoveren en investeren. Het gaat hierbij niet alleen om grote investeringen voor de toekomst, zoals de aanleg van een nieuwe metrolijn, maar ook om kleine innovaties voor de reiziger of voor de medewerker. In 2017 is een plan gemaakt om een innovatiefonds op te zetten, samen met de MRDH. De RET en de MRDH stellen hierin geld beschikbaar voor onderzoek, experimenten en uitvoering van nieuwe ideeën op het gebied van mobiliteit.

Kerncijfers

Groei
In 2017 werd er meer gereisd met de RET. Ten opzichte van 2016 is het aantal reizigerskilometers met 4,5 procent toegenomen. Doordat de ombouw van de Hoekse Lijn langer duurt dan verwacht, betekent dit dat we de verwachte additionele groei in reizigerskilometers bij de metro nog niet hebben kunnen realiseren. Wel is het aantal reizigerskilometers bij de bus als gevolg van het vervangend vervoer sterk toegenomen. Voor het percentage van 4,5 procent is dit vervangend vervoer niet meegeteld.

Kostendekkingsgraad
De kostendekkingsgraad 2017 voor tram, bus, metro en ferry samen komt uit op 81,1%. Dat is een stijging ten opzichte van 2016, toen de kostendekkingsgraad 80,2% was. Met de kostendekkingsgraad wordt het relatieve aandeel van de kaartopbrengsten in het totaal van de exploitatieopbrengsten bedoeld. Een toename van de kostendekkingsgraad geeft aan dat we in verhouding minder subsidie gebruiken om onze exploitatie uit te kunnen voeren.

Klantenwaardering
Onze klantwaardering wordt gemeten aan de hand van het jaarlijkse onafhankelijke onderzoek voor de OV-klantenbarometer. Onze reizigers beloonden ons wederom met een mooi cijfer voor onze inspanningen om de kwaliteit en de service te verbeteren.

CROW-KpVV voert jaarlijks het onderzoek OV-Klantenbarometer uit, het klanttevredenheidsonderzoek in het regionale openbaar vervoer in Nederland. Eind 2017 is deze voor de 17e keer gedaan, waarin 86.705 reizigers in 70 onderzoeksgebieden oordeelden over hun bus- tram-, metro-, treinritten en ferry-overtochten.

We hebben een 7,7!

De RET heeft een gemiddeld cijfer van 7,7 gekregen voor het vervoer van bus, tram en metro. Dat is hetzelfde cijfer als vorig jaar. Landelijk wordt het openbaar vervoer met een 7,6 gewaardeerd. Bus en metro zijn met een 7,7 gelijk gebleven aan vorig jaar. De tram is met een tiende gedaald naar een 7,8. De score voor sociale veiligheid is net als in 2016 een 7,7. Het oordeel van de klant over reisinformatie bij verstoringen daalde met 0,1 naar een 6,4. Landelijk is dit cijfer een 5,9. Het is goed om te zien dat onze inspanningen echt tot goede resultaten leiden. Ook is duidelijk dat het steeds lastiger wordt om deze stijgende lijn vast te houden.

Reductie verstoringen

Voor 2017 hadden we ons ten doel gesteld om 30 procent minder verstoringen te hebben ten opzichte van 2013. Dit doel is niet gehaald. Hoewel de daling bij tram is doorgezet en metro sterk verbeterd is ten opzichte van 2016, heeft bus een zwaar jaar met 340 verstoringen meer dan 2016 achter de rug. Sterke verbeteringen zijn zichtbaar in het aantal deurstoringen en het aantal personele verstoringen. Daarnaast is het aantal onbekende verstoringen sterk gedaald.

Verstoringen uitgesplitst naar modaliteit

	2017	2016	2015	2014	2013
Metro * Tram Bus	1.082 1.093 1.981	1.277 1.109 1.457	1.073 1.078 1.472	1.026 1.111 1.467	1.135 1.443 1.823
Totaal	4.156	3.843	3.623	3.604	4.401
Fast Ferry	7	9	11	5	46
Eindtotaal	4.163	3.852	3.634	3.609	4.447

Uitgangs-

cijfers

2017

2016

2015

2014

2013

4.156

3.843

3.634

3.570

4.448

* Verstoringen metro zijn vanaf 2015 gecorrigeerd in verband met de inzet van extra voertuigen en derhalve extra gereden kilometers ten opzichte van het referentiejaar.

Optimale reizigersbeleving

De RET werkt elke dag aan het verbeteren van de reis voor de reiziger en het verhogen van de servicegerichtheid van onze medewerkers. Onze focus ligt op alles wat het reizen aantrekkelijker, prettiger, makkelijker en een ontspannen ervaring maakt.

Evenals de twee voorgaande jaren reizen mobiele teams met de metro en stappen uit bij stations om service te verlenen aan onze reizigers. Daarnaast heeft een aantal stations een vaste bezetting van servicemedewerkers. De manier van service verlenen leidt tot grote tevredenheid bij reizigers en medewerkers, maar ook tot een besparing. Daarnaast zijn vanaf 15 februari op alle metrolijnen OV-surveillanten aanwezig, van woensdag tot en met zaterdag vanaf 20.00 uur tot de laatste rit. Op alle Rotterdamse metrotrajectdelen zijn nu OV-surveillanten actief en is er meer toezicht.

Vanaf februari kreeg Rotterdam Centraal een servicebalie. Bij deze balie in de centrale hal bij het metrostation is altijd een RET collega aanwezig. In Rotterdam Centraal komen veel toeristen en reizigers die een dagje Rotterdam doen. Zij hebben vaak vragen over het OV in Rotterdam of het gebruik van de OV-chipkaart. De servicebalie is een pilot. Hij wordt op dit moment ook voor station Beurs ingezet.

Om de service bij gevonden voorwerpen voor onze klanten te verhogen werkt de afdeling Verkoop & Service vanaf 1 februari met iLost. Dit is een online platform waarmee de RET gevonden voorwerpen registreert en op eenvoudige wijze een foto van het gevonden voorwerp op de website plaatst.

Vanaf mei konden reizigers met een Android smartphone en een abonnement bij Vodafone, KPN, Telfort, Simyo of Yes Telecom reizen met OV-chip mobiel, waarbij de OV-chipkaart wordt geïnstalleerd op de simkaart. Dit kan voorlopig alleen nog bij Android smartphones met een NFC-antenne en de juiste simkaart. De eerste stap voor een nieuwe manier van betalen.
In oktober begonnen we met een Tranzer zichtticket. Behalve een hoge klanttevredenheid wil de RET ook groeien door nieuwe reizigers te werven, bijvoorbeeld met behulp van een extra verkoopkanaal. Daarmee kunnen reizigers niet alleen hun reis plannen, maar ook met één druk op de knop digitaal een ticket voor die reis kopen. Het ticket verschijnt na aankoop direct op je smartphone. Met het verstrekte ticket kan op zicht worden gereisd in de bus (inclusief BOB-bus) en tram. De metro volgt later, zodra de mogelijkheid bestaat om een metropoortje te openen met een barcode ticket.

Vanaf 1 november testen twintig buschauffeurs mobiele pinapparaten, om te kijken of pinnen in de bus in de praktijk werkt. Daarvoor kregen de buschauffeurs mobiele pinapparatuur en een uitgebreide instructie. We doen ervaring op met deze nieuwe betaalmethode, voordat het met de busconcessie in alle bussen wordt ingevoerd.

Vanaf mei gaven reizigers direct feedback na een busrit. Vijf bussen werden uitgerust met een terminal om klantenwaardering te meten. In deze bussen wordt een klein kastje bevestigd met ‘smileys’ en een vraag. Een nieuwe manier om de klanttevredenheid te onderzoeken. Ook gaven onze collega´s feedback aan elkaar. Collega´s reizen met elkaar mee en koppelen terug wat zij goed vinden en wat beter kan.

Om onze reizigers nog betere service te kunnen verlenen, is de website vernieuwd, is de reisapp doorontwikkeld en zijn de informatieschermen in trams en metro’s verbeterd. Ook voor onze medewerkers wordt het werken zo makkelijk mogelijk gemaakt. Trambestuurders en buschauffeurs kunnen nu na aanmelding via de tablet zien welke wagen voor hen klaarstaat. Daarnaast werd in 2017 het besluit genomen alle monteurs metro, tram en bus tablets te geven. Het belangrijkste doel hiervan is de communicatie met de monteurs te verbeteren en de onderhoudslijsten van papier naar tablet te brengen.

We proberen het verblijf in en rond onze stations zo aangenaam mogelijk te maken. Dat doen we op verschillende manieren. Door het toevoegen van zintuiglijke instrumenten, zoals geur, muziek, speciale lichteffecten en aankleding van het station met kunst en cultuuruitingen veraangenamen we het wachten in onze stations. In januari werden in station Zuidplein afbeeldingen geplaatst met sfeerbeelden van optredens uit het nabijgelegen Ahoy. De lege ruimten onder de trappen in Wilhelminaplein werden ook beplakt met beelden. In oktober werd een circa 30m2 3D-grondbeschildering in metrostation Wilhelminaplein geplaatst, die aansloot op de wervingscampagne voor de OVMiles met het thema: ‘Reis, Spaar en Ontdek’. Met al deze sfeerbeelden proberen we een link te leggen tussen het station en de directe omgeving.

Veiligheid

Bij metro is het zwartrijderspercentage in 2017 gedaald naar 0,7 procent. Bij bus is het zwartrijderspercentage ongeveer gelijk gebleven op 0,2 procent. Bij tram is het percentage iets hoger dan vorig jaar: 0,5 procent ten opzichte van 0,4 procent in 2016.

Het aantal geweldsincidenten tegen medewerkers is beperkt toegenomen in 2017.
Daarentegen is het aantal bedreigingen tegen medewerkers afgenomen. De aantallen geweldsincidenten en bedreigingen gericht tegen reizigers zijn afgenomen ten opzichte van 2016. Het gaat hier om incidenten en niet om slachtoffers. Bij een enkel incident kunnen meerdere slachtoffers betrokken zijn, vanwege het werken in een team. In 2017 is een toename van incidenten te zien bij de verbale agressie-incidenten.

In 2017 werd bij Nederlandse openbaar vervoerbedrijven en ook de RET de aandacht vooral gelegd op de HIC-incidenten (High Impact Crimes), naar aanleiding van de busovervallen in 2016. Hiervoor is een landelijk platform HIC-aanpak opgericht. De vervoerders hebben gezamenlijk een pakket aan algemene Sociale Veiligheid-maatregelen uitgewerkt. RET voert daarom een pilot uit van een jaar met het dragen van een bodycam door de controleurs OV. Deze pilot eindigt medio juni 2018. Dan wordt besloten of deze maatregel definitief wordt ingevoerd.

In 2017 nam de afdeling Veiligheid het nieuwe sociaal veiligheidssysteem (SVS) volledig in gebruik. Medewerkers kunnen vanaf april zelfstandig incidenten registeren, waarvoor geen opvolging nodig is. We zien dan ook grote verschillen ontstaan in de registratie van incidenten ten opzichte van voorgaande jaren. Met het gebruik van het nieuwe SVS en de SVS-app zijn de registraties nauwkeuriger en makkelijker in te voeren. Ook de processen verbaal van de afdeling Veiligheid worden vanaf april 2017 als incidenten geregistreerd, waardoor we nu een compleet beeld hebben. Het jaar 2018 wordt als nieuw volledig meetjaar aangemerkt voor deze nieuwe registratie in SVS en kan de komende als nieuwe nulmeting fungeren.

In 2017 is ook een nieuw type portofoon bij RET in gebruik genomen. De OV-surveillanten en conducteurs leveren, volgens de reizigers, een belangrijke bijdrage aan de sociale veiligheid en veiligheidsbeleving in de voertuigen. In 2017 begon de afdeling Veiligheid samen met de afdeling Infra met het digitaliseren van alle camerasystemen, waardoor de kwaliteit en beschikbaarheid van goede beelden van incidenten een belangrijke bijdrage levert aan de opsporing. Daarnaast is de specifieke ‘maatregel SOV-samenwerking opsporing veiligheidstoezicht’ een belangrijke toevoeging aan de handhavende mogelijkheden. De cameratoezichthouders zijn ook BOA en werken nauw samen met de controleurs OV.

Mensenwerk

Reizigers snel, comfortabel én veilig op de plaats van bestemming brengen. Veiligheid is mensenwerk. Elke dag staan zo´n 750 medewerkers klaar voor de veiligheid van de passagiers. Zij zorgen ervoor dat onze klanten zich gedurende de hele reis veilig en ontspannen kunnen voelen. Dat zijn niet alleen de buschauffeurs, tram- en metrobestuurders. Maar ook alle toezichthouders, zoals conducteurs, controleurs, surveillanten en beheerders van de metrostations. Zij hebben een belangrijke rol bij de beleving van veiligheid op de stations, bij de haltes en in de voertuigen.

Ongevallen en incidenten

De RET is in 2017 geconfronteerd met 144 zwaardere calamiteiten en/of incidenten, waarbij conform de veiligheidsprocedures opgeschaald moest worden en de crisismanager van dienst de centrale coördinatie en aansturing overnam. Deze incidenten betroffen ernstige verstoringen, uitval (materieel, tractiespanning of infrastructuur), brand of rookontwikkeling, (ernstige) verkeersongevallen of aanrijdingen en (ernstige) agressie jegens personeel of reizigers.

In 2017 hebben er geen dodelijke verkeersongevallen in het RET-vervoersysteem plaatsgevonden. Bij 23 incidenten of calamiteiten in het vervoersysteem zijn veiligheidsonderzoeken uitgevoerd. De onderwerpen betroffen; diverse ontsporingen, aanrijdingen, rookverschijnselen in het metrosysteem, diverse arbeidsongevallen, een explosie in een gelijkrichterstation, optreden van de organisatie tijdens een bommelding. De betreffende rapportages zijn besproken in de Incidentencommissie, waar vervolgens aan de hand van de adviezen verbetermaatregelen zijn vastgesteld en geïmplementeerd. Daarnaast zijn 38 veiligheids- of ARBO-adviezen verstrekt aan de lijnmanagers. Er zijn 43 interne meldingen van een bijzonder voorval gedaan. 16 daarvan zijn doorgeleid naar de toezichthouder ILT (Inspectie Leefomgeving en Transport).

Met de invoering van de Wet lokaalspoor is de MRDH zowel concessieverlener als toezichthouder veiligheid (vervoersautoriteit) geworden. Elk kwartaal vindt overleg en verantwoording over veiligheidsissues plaats tussen de veiligheidsmanagers van HTM, RET en MRDH.

Binnen de preparatie op de ingebruikstelling van de Hoekse Lijn is bijzondere aandacht geweest voor de veiligheidsaspecten die de combinatie met het goederenvervoer, de aanwezigheid van bedienbare spoorbruggen en areaaluitbreiding van het aantal overwegen met zich mee brengt. In het proef- en testbedrijf wordt de robuustheid en de veiligheid van de areaaluitbreiding aangetoond. Ook zijn hierover afspraken gemaakt met de hulpdiensten.

Hoge kwaliteit

De hoge standaard van ons projectmanagement hebben we ook dit jaar weten vast te houden. Diverse RET projecten zijn gecertificeerd op maturity level 3. De jaarlijkse audit helpt om scherp te blijven op de te behalen resultaten en ons continu te blijven ontwikkelen. De RET heeft aan alle gestelde doelen op dit gebied voldaan.

De RET heeft de laatste jaren met succes ingezet op een hoge operationele kwaliteit, onder andere door ter werken aan minder verstoringen, door LEAN te introduceren binnen Vloot- en Infraservices, verbeterd gebruik van materialen en lagere kosten (inkoop en overhead). We blijven investeren in een verdere verhoging van de operationele kwaliteit.

Op 30 juni reikte Paul Lorist, directeur Techniek, voor het eerst de Zilveren Steeksleutel uit. Daarmee wordt iemand die zelf een verbetervoorstel heeft gedaan en gerealiseerd in het zonnetje gezet. In dit geval ging het om een medewerker van Infraservices die een idee had waarmee dat de terugkoppeling van nachtwerkzaamheden is geborgd. Het verbetervoorstel bespaart veel tijd. De Zilveren Steeksleutel wordt elke vier maanden uitgereikt. De tweede Zilveren Steeksleutel werd in oktober uitgereikt. Daarbij ging het om de aanpassing van het digitale systeem van de automatische brandmeldingsinstallatie in metrostations, waardoor de oorzaak van de brandmelding snel is vast te stellen.

De afdelingen Vlootservices en Infraservices hebben in 2017 zonder verdere externe ondersteuning zelfstandig de leanmethode voort gezet. Binnen de Asset Management afdelingen zijn diverse personen Lean-6-Sigma opgeleid en gecertificeerd waarmee ze niet alleen efficiënt maar ook effectief kunnen aansturen.

Huisvesting, onderhoud en renovatie

In 2017 zijn geen grote revisie projecten geweest aan onze vloot. Dit zal vanaf 2019, na de oplevering van de nieuwe remise aan de Kleiweg, weer opstarten. Het jaar 2017 stond net als het jaar daarvoor in het teken van de afname van de 16 nieuwe voertuigen voor het Hoekse Lijn traject en 6 voor de spitsverdichting op de E-lijn. Alle 22 voertuigen zijn in 2017 volgens planning afgeleverd en zijn daaropvolgend voor de garantieperiode ingezet. De Citadis 1 heeft het hele jaar door met de nieuwe topkoeling gereden. Daarmee zijn alle RET trams voorzien van een koelinstallatie.

Na jaren van intensief gebruik zijn veel tram- en metrosporen aan vervanging toe. Door sporen en wissels te vervangen zorgen we dat de tram en de metro ook in de toekomst een veilige, snelle en comfortabele verbinding blijven, met zo min mogelijk hinder voor de omgeving. In de winter en zomer van 2017 werkten we daarom aan de vernieuwing van de metrosporen en wisselcomplexen op het traject Zuidplein – Slinge.

Vervanging tramsporen

Ook zijn vorig jaar de tramsporen in de Van Vollenhovenstraat en de Westerstraat vernieuwd. Evenals de tramsporen op het Oostplein op de Oostzeedijk, delen van de Crooswijkseweg, Crooswijksestraat, de Boezemstraat, delen van de Bergweg, delen van de Nieuwe Binnenweg, de Koemarkt en de Schiedamseweg, de Larikslaan en Kastanjesingel. Ook de bovenleiding werd op sommige plekken onder handen genomen, zoals in Schiebroek, de Koemarkt en de Schiedamseweg.

De werkzaamheden werden overdag en op sommige plekken ook ’s nachts uitgevoerd. Omwonenden werden hiervan op de hoogte gesteld. Om de overlast zoveel mogelijk te beperken, werden werkzaamheden gefaseerd uitgevoerd.

De oude kaartlezers waren ook aan vervanging toe. Daarom begon in maart de vervanging van in- en uitcheckpaaltjes in metrostation Romeynshof. Daarna volgden alle kaartlezers bij de metrohaltes en bij de liften. De nieuwe kaartlezers hebben meer mogelijkheden en zijn voorbereid op nieuwe betaalmethoden. Tegelijkertijd is gekeken of de bestaande bekabeling geschikt is om de nieuwe apparatuur aan te sluiten. Zo nodig werden de kabels vervangen.

In oktober werd de nieuwe uitgang geopend van metrostation Dijkzigt, aan de kant van de Hogeschool Rotterdam. Er zijn nu drie uitgangen, die zorgen voor een betere doorstroom van reizigers. De komende jaren wordt een toename van het aantal reizigers verwacht van dertig procent door uitbreiding van het Erasmus MC en de toename van studenten in de omgeving.

In Capelle aan den IJssel werd een begin gemaakt met de renovatie van metrostation Capelle Centrum. Met de verbouwing van dit metrostation draagt de RET bij aan de doelstelling ‘logische verbindingen’ van de gemeente, bewoners, ondernemers en maatschappelijke organisaties. Een prettig start- en eindpunt van de metroreis: snel, comfortabel en veilig!

We willen de reiziger ook in de toekomst hoge kwaliteit kunnen garanderen. Dat kan, mede door de bouw van een nieuwe werkplaats. Na 58 jaar trouwe dienst als werkplaats, bus stalling en voormalig hoofdkantoor begon in juni de sloop van het RET-complex aan de Kleiweg en daarmee de start van de nieuwe werkplaats en bus stalling. Om het groot onderhoud aan onze voertuigen en de losse componenten die daar inzitten ook in de toekomst goed, en in eigen beheer, te kunnen uitvoeren, is de nieuwe werkplaats nodig. Eind 2018 is de nieuwbouw klaar. De nieuwbouw wordt kleiner, maar wel veel praktischer. Ruim een eeuw lang was het fabriekscomplex in baksteen en staal van Allan & Co beeldbepalend voor Hillegersberg. Met het project is 56 miljoen euro gemoeid, waarvan 14 miljoen wordt bijgepast door de Metropoolregio. De kleinere nieuwbouw waarin elk jaar tientallen tram- en metrostellen een grondige facelift ondergaan, krijgt een veel efficiëntere indeling. Bovendien krijgt RandstadRail een nieuwe aftakking richting de remise vanaf halte Melanchtonweg, waardoor de metro’s voortaan per spoor naar de remise kunnen rijden en niet langer op een dieplader. Het ontwerp en de bouwplannen werden tijdens informatieavonden met de omwonenden gedeeld. Vragen over de route van het bouwverkeer, de verkeersdrukte en de nieuwe ingang van het complex werden beantwoord.

Verhoging metrocapaciteit

Het is noodzakelijk de metrocapaciteit bestendig te maken voor de toename van het aantal reizigers. Er is onvoldoende metrocapaciteit om op lange termijn de groei aan te kunnen. In 2017 is onderzoek gedaan naar de mogelijkheden voor langere treinen, frequentieverhoging, spreiding van reizigers over de treinen.

De succesvolle E-lijn (RandstadRail) groeit nog harder (met 5 tot 10 procent per jaar) en heeft inmiddels 43.000 reizigers per dag. Om het aantal reizigers goed te kunnen vervoeren en de groei van het aantal reizigers op te vangen is het noodzakelijk om extra metro’s te laten rijden. Uit een onderzoek (planstudie) van de Metropoolregio Rotterdam Den Haag en de gemeenten Pijnacker-Nootdorp en Lansingerland is gebleken dat daarvoor een keervoorziening noodzakelijk is om de drukte in de spits tussen Rotterdam en Pijnacker-Zuid aan te kunnen.
In de bestuurscommissie Vervoersautoriteit van de Metropoolregio Rotterdam Den Haag werd op 15 november de locatie en financiering vastgesteld van het keerspoor. Met de aanleg van een keervoorziening kunnen extra metro’s worden ingezet tijdens de drukke ochtendspits. De RET draagt zelf financieel bij aan deze voorzieningen.

Hoekse Lijn

Het afgelopen jaar is hard gewerkt aan de infrastructuur van de Hoekse Lijn. Dag en nacht werd er langs het kilometerslange spoor getimmerd, gebouwd, gelast enzovoorts. De hele operatie is niet alleen omvangrijk door het enorme werkgebied, maar ook complex door de vele verschillende bouwers en partijen die betrokken zijn. Alles moet naadloos op elkaar aansluiten.

Door verschillende tegenvallers duurt de ombouw van de Hoekse Lijn langer dan verwacht. De eerste metrorit wordt in het vierde kwartaal van 2018 verwacht. Voor reizigers betekent dit dat ze langer zijn aangewezen op het vervangend busvervoer dat de RET verzorgt. De RET rijdt op het traject van de Hoekse Lijn met buslijnen 711 t/m 714 en 156. Buslijn 712 rijdt vanaf 8 januari 2018 in de spits vaker: van acht keer per uur volgens vaste dienstregeling tot maximaal 12 keer per uur. Desondanks is de vertraging voor de reizigers heel vervelend.

Daarom bood de RET de reizigers van het vervangend vervoer Hoekse Lijn een aantal ‘verzachters’, waaronder:

saldotegoed sparen met de reis met het VVHL (november 2017 - januari 2018)
gratis reizen met het vervangend vervoer Hoekse Lijn (3x in het najaar, 1x in februari)
Win-actie Wereldhavendagen (september 2017)
Win-actie Valentijnsdag (februari 2018)
Sinterklaas-, Kerst- en Oliebollenactie (in december)
Enkele uitdeelacties (gevulde koeken etc.) en paraplu-acties (bij regen)

Met het uitstel van de oplevering zijn extra kosten gemoeid. Voor RET omvatten deze kosten met name het missen van reizigersopbrengsten, de kosten voor vervangend vervoer en lopende kosten van bijvoorbeeld bestuurders, die al in dienst zijn getreden naar aanloop van de oplevering. RET is met de gemeente Rotterdam en de MRDH in gesprek over financiering van de meerkosten. Momenteel is de meest negatieve inschatting dat de totale extra kosten circa € 90 miljoen bedragen. Deze extra kosten zijn initieel verdeeld tussen de subsidieverstrekker MRDH (€ 27,5 miljoen), exploitant RET (€ 27,5 miljoen) en de opdrachtgever gemeente Rotterdam (€ 35 miljoen).

De risico’s en kosten van de vertraagde oplevering liggen volgens RET niet bij RET maar bij de MRDH en de gemeente Rotterdam. Omdat de vertragingskosten niet direct voor rekening van RET komen maar RET wel heeft meegedacht in een financieringsoplossing zal RET middels een dividenduitkering in 2018 van maximaal € 20 miljoen aan de gemeente Rotterdam (opdrachtgever) bijdragen. In de huidige overeenkomst 2016 tussen RET, de gemeente Rotterdam en de MRDH is nog opgenomen dat RET geen dividend mag uitkeren. De overeenkomst zal aangepast worden om in 2018 een dividenduitkering mogelijk te maken.

De resterende € 7,5 miljoen die RET financiert, zal in overeenstemming met de MRDH ten laste komen voor de volgende concessiehouder. De bijdrage van € 7,5 miljoen door RET wordt tot er een nieuwe concessiehouder komt verantwoord als financieel vast actief. De verwerking van de voorgenomen dividend uitkering en financiële vaste activa zal plaatsvinden in de jaarrekening van 2018. De afspraken voor de volgende railconcessie zullen in ieder geval niet voor 2030 plaatsvinden door de toezegging van de MRDH om de huidige railconcessie te verlengen met vier jaar.